Konferencja naukowa „Losy rodzin i siedzib ziemiańskich z perspektywy roku 1944” informacje

W dniach 17–18 października 2024 r. w naszym muzeum odbędzie się konferencja naukowa „Losy rodzin i siedzib ziemiańskich z perspektywy roku 1944”, kontynuująca tradycję kozłowieckich spotkań w ramach cyklu „Ziemiaństwo na Lubelszczyźnie”.
Wyjątkowy rok 2024 stworzył okazję, aby nie tylko świętować jubileusz 80-lecia Muzeum w Kozłówce, ale także pochylić się nad losem tych, którym dekret o reformie rolnej z 6 września 1944 roku przyniósł kres dotychczasowego życia.
W ciągu dwóch dni sesyjnych będziemy mieli możliwość dotknąć aspektów artystycznych (architektura siedzib, wystrój i wyposażenie, prywatne kolekcje), historycznych, politycznych, dokumentacyjnych, obyczajowych, gospodarczych aż po socjologiczne. Nieuniknione będą kwestie ujęcia martyrologicznego pojedynczych losów przedstawicieli warstwy ziemiańskiej. Pozostawiamy także przestrzeń dla osobistych refleksji oraz rodzinnych opowieści i wspomnień.
Po pierwszym dniu obrad zapraszamy na spotkanie z przedstawicielami środowiska ziemiańskiego, historykami oraz badaczami historii rodzinnych. Będzie to okazja do wymiany doświadczeń, rozmów o zasobie źródłowym, archiwach rodzinnych, jak również możliwościach, pułapkach i problemach badawczych /wymagana rezerwacja miejsc, zgłoszenia do dnia 15 października pod nr tel. 81 852 83 25/.

Konferencja związana jest tematycznie z wystawą czasową „1944. Meandry historii”, która będzie udostępniana do 1 grudnia 2024 r. Dotyczy ona losów majątków ziemiańskich i warunków egzystowania tego środowiska, realiów życia ziemiańskiego w latach 40. XX wieku oraz ich zmiany w następstwie reformy rolnej 1944 r.


PROGRAM KONFERENCJI:
 
17 PAŹDZIERNIKA 2024 (CZWARTEK)
 
9.00-9.10         ROZPOCZĘCIE KONFERENCJI
 
PANEL 1

PROWADZENIE dr hab. Andrzej Przegaliński, prof. UMCS (UMCS)

9.10–9.30          prof. dr hab. Tadeusz Epsztein (IH PAN) Wykład inauguracyjny
9.30–9.50         dr hab. Marcin Kruszyński, prof. UwS (UwS / LAW) Komunistyczny projekt wymiany elit jako jedna z konsekwencji zakończenia II wojny światowej
9.50–10.10        dr Tomasz Osiński (LAW / IPN Lublin) Jakiej historii ziemiaństwo potrzebuje? Rozważania i postulaty badawcze
10.10–10.30      mgr Agnieszka Konstankiewicz (Archiwum Państwowe w Lublinie) Źródła dotyczące upaństwowienia majątków ziemskich w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie
10.30–10.50      DYSKUSJA
10.50–11.10       PRZERWA KAWOWA
 

PANEL 2

PROWADZENIE dr hab. Marcin Kruszyński, prof. UwS (UwS / LAW)

11.10–11.30       dr hab. Andrzej Przegaliński, prof. UMCS (UMCS) Ostatni akord świata ziemiańskiego. Dobra w Snopkowie i ich właściciele w czasie II wojny światowej i w latach powojennych
11.30–11.50      dr Agata Wolska (Fundacja im. Zofii i Jana Włodków) Pomiędzy trwaniem w etosie a strategią przetrwania. Powojenne losy rodziny Włodków z Dąbrowicy
11.50–12.10     dr Anna Wnuk-Bednarczyk (Towarzystwo Ziemi Urzędowskiej) Losy rodziny Piaseckich i majątku Popkowice z perspektywy roku 1944
12.10–12.30     dr Elżbieta Wierzbicka (badaczka niezależna) Witold i Adam Łosiowie ostatni właściciele Adamowa i Piotrowic w województwie lubelskim
12.30–12.50    DYSKUSJA
12.50–13.30    PRZERWA OBIADOWA
 

PANEL 3

PROWADZENIE dr Tomasz Osiński (LAW / IPN Lublin)

13.30–13.50     mgr Katarzyna Kot (Muzeum Zamoyskich w Kozłówce / UwS) Reforma rolna w majątku Zamoyskich w Kozłówce
13.50–14.10     mgr Anna Leśniczuk (Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie) Wojenne i powojenne losy siedzib ziemiańskich oraz ich właścicieli na terenie powiatu bialskiego
14.10–14.30     mgr inż. Maciej Szeptycki (Fundacja Rodu Szeptyckich) Szeptyccy z Łaszczowa i Łabuń. Dziedzictwo Rzeczypospolitej
14.30–14.50     mgr Monika Januszek-Surdacka (Dom Kuncewiczów, oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym) Kazimierz Ołdakowski szef fabryki broni w Radomiu i jego kazimierski dom
14.50-15.10      dr J. Ewa Leśniewska (badaczka niezależna) Losy właścicieli majątków ziemskich Łęczna, Łańcuchów, Ciechanki i Sobianowice w Lubelskiem oraz ich siedzib po reformie rolnej z 1944 r.
15.10–15.30     DYSKUSJA
16.00                 SPOTKANIE U SZAFARKI
 

18 PAŹDZIERNIKA 2024 (PIĄTEK)
 
PANEL 4

PROWADZENIE   mgr Konrad Majchrzyk (Muzeum Zamoyskich w Kozłówce / UMCS)

9.00–9.20          mgr inż. Elżbieta Ostasz (badaczka niezależna) Zabytkowa wartość krajobrazu siedzib ziemiańskich północnej Lubelszczyzny po 1944 roku
9.20–9.40          dr Aldona Cholewianka-Kruszyńska (Muzeum-Zamek w Łańcucie) Galeria Zamoyskich w Wysocku wobec działań I i II wojny i jej związki z zamkiem Potockich w Łańcucie
9.40–10.00        mgr Sławomir Grzechnik (Muzeum Zamoyskich w Kozłówce) Ewakuacja czy ucieczka? Zbiory kozłowieckie z perspektywy 1944 roku
10.00–10.20      dr Izabella Wiercińska (Muzeum Narodowe w Warszawie) Zespoły portretowe galerii rodowych w miniaturze ze zbiorów ks. Czartoryskich z Gołuchowa i hr. Zamoyskich z pałacu w Kozłówce. Na zakręcie historii.
10.20–10.40    DYSKUSJA
10.40–11.00      PRZERWA KAWOWA
 

PANEL 5

PROWADZENIE   mgr Sławomir Grzechnik (Muzeum Zamoyskich w Kozłówce)

11.00–11.20      dr Paulina Byzdra-Kusz (KUL) „Pogodny pan z bródką”. Więzienne losy hr. Stanisława Łosia z Niemiec (1944/1945)
11.20–11.40      mgr Jan Sasor (Muzeum Śląskie w Katowicach) Jedna rodzina – trzy historie. Potomkowie Marynowskich z Męciny w 1944 r.
11.40–12.00      dr Maciej Rydel (Polskie Towarzystwo Ziemiańskie) Losy wojenne i powojenne skromnego ziemiaństwa, na przykładzie rodziny Rydlów i innych
12.00–12.20      dr Ariel Orzełek (UMCS) Próba współpracy ziemian z władzą komunistyczną u progu Polski Ludowej, na przykładach Ksawerego Pruszyńskiego i Dominika Horodyńskiego
12.20–12.40      Maciej Studziński (badacz niezależny) Bajbaje babuni – z pamiętnika Janiny Studzińskiej z d. Trzcińskiej, dziedziczki majątku Leśce
12.40–13.00      DYSKUSJA
13.00–13.30      PRZERWA OBIADOWA
 

PANEL 6

PROWADZENIE  mgr Katarzyna Kot (Muzeum Zamoyskich w Kozłówce / UwS)
13.30–13.50     mgr Jarosław Maciej Zawadzki (Kancelaria Senatu) Los senatorów-ziemian i ich domów w obliczu realizacji postanowień reformy rolnej z 1944 r.
13.50–14.10     ppłk dr Paweł Orłowski (LAW) Losy oficerów pochodzenia ziemiańskiego II RP po wojnie
14.10–14.30     dr Marcin Chorązki (IPN Kraków / Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej) Pamięć świadków historii w badaniu dziejów ziemiaństwa w okresie PRL na przykładzie przedstawicieli rodziny Morstinów z Raciborska
14.30–14.50     mgr Konrad Majchrzyk (Muzeum Zamoyskich w Kozłówce / UMCS) Propagandowy obraz reformy rolnej w zasobach Działu Zbiorów Sztuki Współczesnej Muzeum Zamoyskich w Kozłówce
14.50–15.15     DYSKUSJA
                           PODSUMOWANIE KONFERENCJI